قانون کپی‌رایت در شبکه‌های اجتماعی در ایران چگونه است؟
قانون کپی‌رایت در شبکه‌های اجتماعی جایگاهی حائز اهمیت و نوین دارد که ظرفیت بالایی برای تقویت این حوزه وجود دارد اما متاسفانه هنوز در زمینه‌ی قانون کپی‌رایت در شبکه‌های اجتماعی در ایران کوتاهی می‌شود. برای کاهش حداکثری استفاده‌ی بی‌اجازه و غیر قانونی از آثار دیگران، لازم و واجب است که کاربران شبکه‌های اجتماعی نسبت به مفاهیم قانون کپی‌رایت در شبکه‌های اجتماعی آگاهی داشته باشند.
کپی‌رایت یا حق تکثیر چیست؟
کپی‌رایت یا حق تکثیر این‌گونه تعریف می‌شود “حق انحصاری یک فرد برای تولید، انتشار و یا فروش اصل اثرش (به عنوان یک اثر ادبی، موسیقی، سینمایی، هنری، معماری و تجاری). “باید بدانیم که قانون کپی‌رایت “شکل بیان مادی” را پوشش می‌دهد نه مفاهیم، ایده‌ها، تکنیک‌ها یا حقایق واقعی در یک کار خاص. به این دلیل که برای حفاظت از نسخه‌برداری یک اثر باید آن را به صورت ملموس ثبت کرد. براساس حق معنوی یا کپی‌رایت یا حق تکثیر مولف دارای يك سلسله امتيازات غيرمالی قانونی است، كه ارتباط ويژه‌ای با شخصيت وی دارد. حق انتشار اثر، حق حرمت اثر، حق حرمت نام و عنوان مولف، حق استرداد اثر و حق جايزه و پاداش، از جمله حقوق معنوی مربوط به مولف است كه وی می‌تواند به طور مستقيم در زمان حيات، از آن‌ها برخوردار شود و بعد از فوت وی نيز ادامه می‌يابد. منظور از نقض کپی‌رایت آن است كه يك مورد از حقوق مادی يا معنوی ناشی از مالكيت فكری، بدون اجازه قانون يا دارنده حق مورد استفاده قرار گيرد.
کپی‌رایت در فضای مجازی
کپی‌رایت در فضای مجازی یکی از مسائل پیچیده و متناقض است. كپی‌رایت و حق دسترسی به اطلاعات به موضوعات رایج در فضای مجازی تبدیل شده است. تعارضی اولیه میان این دو وجود دارد، چراكه كپی‌رایت با اعطای حقوق انحصاری به دارندگان آن دسترسی به آثار ادبی و هنری را كنترل و محدود می‌كند، در حالی كه حق دسترسی به اطلاعات به عنوان جلوه‌ای از حق بنیادی بشری آزادی بیان مستلزم دسترسی به اطلاعات بدون محدودیت است. اينترنت يك سيستم بين‌المللی برای انتقال و بازآفرينی مطالبی بوده كه بيشتر آن‌ها با حق چاپ محافظت می‌شود، با اين وجود احتمالات غير قابل تصوری در زمینه‌ی تخلف کپی‌رایت به بار می‌آورد . از جمله ويژگی‌های اینترنت که موجب مشکل‌سازی برای رعایت کپی‌رایت در فضای مجازی می‌شود، عبارتند از: راحتی توزیع، جعل و بازآفرینی یک اثر و انتظار استفاده‌ی رایگان کاربران اینترنت از محتوای وب.
چون قانون کپی‌رایت در شبکه‌های اجتماعی دارای رویه‌ی واحدی نبوده و ممکن است زمینه‌ی بروز مشکل در هرکدام از شبکه‌های اجتماعی به صورتی متفاوت ظاهر شود، پس بررسی هرکدام از شبکه‌های اجتماعی دارای کاربر در ایران، واجب به نظر می‌رسد. در این مطلب به قانون کپی‌رایت در شبکه‌های اجتماعی از جمله: تلگرام، اینستاگرام، یوتیوب و گوگل، می‌پردازیم.
کپی‌رایت دراینستاگرام:
اینستاگرام با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی عدم رعایت قانون کپی‌رایت را تشخیص می‌دهد. اما برخی اوقات نیز گزارش عدم رعایت کپی‌رایت در اینستاگرام ، توسط کاربران باعث اعلام به این شبکه اجتماعی می‌شود. اینستاگرام روی موسیقی‌های موجود روی ویدیوها بسیار حساس بوده و معمولا پس از آپلود و در صورت عدم رعایت کپی‌رایت در اینستاگرام به سرعت شناسایی و حذف می‌شوند.
کپی‌رایت در گوگل:
گوگل برای کسانی که کپی‌رایت در گوگل را رعایت نمی‌کنند، قوانینی در نظر گرفته است. مراحل گزارش نقض قانون کپی‌رایت در گوگل:
۱- اثبات اینکه شما خود صاحب اثر هستید.
۲- گزارش شما توسط نیروی انسانی نیز بررسی می‌شود. آن‌ها توضیحات شما را می‌خوانند و سپس ارزیابی می‌کنند.
۳- استفاده از این ابزار برای ایران و سایت‌های فارسی زبان حتی با پسوند ir مقدور است.
۴- گوگل بعد از دریافت گزارشتان، معمولا از شما می‌خواهد که در پاسخ به ایمیلِ گوگل (در ایمیل خودتان) شفاف‌تر ، درخواستتان از گوگل را بیان کنید و پاسخ دهید. اگر اطلاعات نادرست به گوگل بدهید، احتمالا درخواست شما رد شود.
۵- گوگل ممکن است درخواست شما را قبول کند یعنی صفحاتی به درخواست شما حذف شوند. البته ممکن است آن‌ها بعد از مدتی به حالت اولیه و قبل از حذف برگردند.
۶- گوگل همیشه با خواست شما، قانون کپی‌رایت در شبکه‌های اجتماعی را قابل اعمال نمی‌داند و سایت‌های کپی‌بردار را حذف نمی‌کند. ممکن است رتبه صفحه‌ی شما به جایگاه اصلی برگردد و کپی‌برداران، به جای حذف شدن، فقط پایین‌تر از شما قرار گیرند.
۷- اگر گزارش شما صحیح باشد و مورد پذیرش قرار گیرد، فقط صفحه‌های کپی‌بردار حذف می‌شوند.نه کل دامنه‌ی آن‌ها.
۸- وقتی گزارشی به گوگل ارسال می‌کنید، سایت کپی بردار، متوجه اینکه چه کسی یا چه سایتی از او شکایت داشته، نمی‌شود.
۹- اگر دیگری، شما را به عنوان کپی بردار گزارش کند و گزارشش قبول شود، در وب مستر تولز خودتان، پیغامی پیرامون قانون رعایت کپی‌رایت در شبکه‌های اجتماعی جهت حذف محتوای خود دریافت می‌کنید.
۱۰- گزارش شما باید به زبان انگلیسی روان باشد.
۱۱- ممکن است گوگل دیر پاسخ دهد یا کلا پاسخی دریافت نکنید.
کپی‌رایت در تلگرام:
این پلتفرم از زمان ظهور، محل امنی برای سارقان آنلاین محتوا بوده است؛ به‌طوری‌که کاربران تلگرام می‌توانند آزادانه به انواع و اقسام محتوای پولی به‌صورت رایگان دسترسی داشته باشند. کپی‌رایت در تلگرام پیشرفت چندانی نکرده و روند تغییرات به کندی پیش می‌رود. تلگرام با مسدود کردن کانال‌های نقض کننده کپی‌رایت را مسدود می‌کند. پیش از این نیز در این مسیر گام برداشته و تعدادی از کانال‌های دانلود فیلم را مسدود کرده بود. تلگرام استارت پیشبرد رعایت کپی‌رایت در تلگرام را از آیفون و سیستم عامل iOS شروع کرده است و هنوز در این راستا و در اندروید اقدامی انجام نداده است.
کپی‌رایت در یوتیوب:
کپی‌رایت در یوتیوب، به عنوان مهم‌ترین شبکه اجتماعی که در زمینه‌ی ویدیو فعالیت می‌کند کمی پیچیده است. یوتیوب ابزار ویرایش ویدئو در Creator Studio را بهبود بخشیده است، جایی که سازندگان اصلی ویدئو می‌توانند خیلی راحت و آسان‌تر محتوای فیک را حذف کنند. اگر برخی از محتوای تولیدی شما بدون اجازه، استفاده شده است، می توانید از دستورالعمل دستی استفاده کنید که یک ابزار در content id است که از آنجا یوتیوب صحت ادعاهای شما را ارزیابی می‌کند. با آپدیت این ابزار ویرایشگر، سازندگان می‌توانند محتوا متخلف را حذف کنند و نسبت به عدم رعایت کپی‌رایت در یوتیوب می‌توانند اعتراض کنند. همچنین اگر سازندگان فکر می‌کنند ادعاهای وارد شده به آن‌ها نادرست است، یوتیوب به آن‌ها اجازه می‌دهد تا شخص مقابل را متهم کنند.
پیرامون قانون کپی‌رایت در شبکه‌های اجتماعی نیاز به مشورت دارید؟
از آنجایی که موضوعات حقوقی نیازمند تخصص می‌باشد و قانون کپی‌رایت در شبکه‌های اجتماعی با پیچیدگی‌های خاصی همراه است و قانون کپی‌رایت در یوتیوب ، اینستاگرام، تلگرام و گوگل با یکدیگر متفاوت است.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.